Ẩm Thực Trà Long Tỉnh bí quyết lựa chọn, bảo quản và cách pha đúng cách

[Bạch Liên]

Trà Long Tỉnh là một trong Thập đại Danh trà của Trung Quốc, có lịch sử lên tới 1.200 năm, có xuất xứ tại quận Tây Hồ, thành phố Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang. Nhờ có đầy đủ tứ tuyệt “sắc xanh, hương thơm ngào ngạt, vị ngọt và hình dáng đẹp”, Long Tĩnh trà đã được vua Khang Hy phong là Hoàng trà. Sau đó lại được vua Càn Long đặt cho cái tên được sử dụng tới bây giờ - Trà Long Tỉnh.

Trà Long Tỉnh là gì?
Trà Long Tỉnh là một loại trà xanh nổi tiếng của thành phố Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Đây là một loại trà nổi tiếng, đứng đầu Thập đại Danh trà của Trung Quốc, được chế biến thủ công theo phương pháp truyền thống.

Trà Long Tỉnh là một loại trà xanh nổi tiếng của thành phố Hàng Châu

Cách chế biến Trà Long Tỉnh cũng giống với mọi loại trà xanh khác, lá trà được sao khô trước khi bị héo để ngăn chặn quá trình lên men. Khi hãm với nước, trà có màu vàng xanh, hương thơm dịu, đậm vị vì chứa nhiều acid amin có ích và vitamin C. Trà Long Tỉnh được chia làm 7 thứ hạng bao gồm: Các loại từ 5 đến 1, loại đặc biệt và loại cao cấp.

Tại sao lại có tên gọi Trà Long Tỉnh?
Long Tĩnh dịch sang tiếng Việt có nghĩa là giếng rồng. Trà Long Tỉnh vốn là đặc sản của Hàng Châu, vùng đất được thiên nhiên ưu đãi với khí hậu mát mẻ, nguồn nước dồi dào, rất thích hợp cho sự phát triển của cây trà. Chất lượng đặc biệt của trà rất được vua Khang Hy ưa thích, đã phong cho danh hiệu Hoàng trà, loại trà dành cho Hoàng đế.



Long Tĩnh dịch sang tiếng Việt có nghĩa là giếng rồng

Tương truyền rằng vua Càn Long trong một lần vi hành Hàng Châu đã ghé thăm một vườn Trà Long Tỉnh và được mời thưởng trà. Khi mới thử trà nhà vua không có ấn tượng lắm, chỉ sau một lúc hậu vị trà ngấm và đọng lại nơi cổ họng và vị thanh ngọt, sảng khoái khiến ông rất thích thú.

Trong vườn trà, Càn Long gặp một giếng nước có cây trà soi bóng lung linh giống như hình một con rồng đang bay lượn, ông bèn đặt cho trà cái tên Long Tĩnh. Từ đó, trà cũng trở thành vật phẩm tiến cung của đất Hàng Châu.

Ngày nay Trà Long Tỉnh trở thành quốc trà của Trung Quốc, là đồ uống yêu thích của lãnh đạo quốc gia này và là một thứ đồ uống thời thượng của trà nhân. Đồng thời cũng là đặc sản các nhà lãnh đạo Trung Hoa dành để đón tiếp khách quốc tế.

Đặc điểm của Trà Long Tỉnh
Long Tĩnh trà Tây Hồ nảy chồi vào mùa xuân, búp trà màu xanh bóng, không có lông, dáng nhọn. Khi hãm, nước trà có màu vàng xanh tươi sáng, hương thơm của hạt dẻ pha lẫn với một chút hương vị của lửa mang lại tư vị êm dịu, tươi mát. Bã trà cũng phải được giữ nguyên vẹn, vẫn có màu xanh non.

Búp Trà Long Tỉnh màu xanh bóng

Thứ hạng Trà Long Tỉnh giảm dần theo: Thời gian thu hoạch (tính từ mùa xuân), ngoại hình (từ nhỏ đến lớn), màu sắc (từ xanh non đến xanh đậm), độ bóng, độ đậm đà của hương vị, màu sắc của nước trà và bã trà (từ vàng xanh đến vàng nâu). Trà mùa xuân chính là loại trà có chất lượng cao nhất và còn được gọi bằng cái tên “trà đầu tiên”.

Hiện nay Trà Long Tỉnh thường được sao công nghiệp bằng máy nên chất lượng trà cũng bị giảm theo, những nét tinh túy của trà thủ công cũng dần bị mất đi. Thay vào đó là búp trà bị dẹp hơn, màu xanh đậm hơn,... khi uống hương vị đậm đà vốn có cũng bị giảm sút đi nhiều.

Cách nhận biết Trà Long Tỉnh
Để phân biệt Trà Long Tỉnh với các loại trà khác, khách hàng cần nắm rõ những đặc điểm nổi bật của loại danh trà này. Những đặc điểm dễ nhận biết nhất bao gồm:

• Hình dáng: Búp trà nhọn, dẹp, có kích thước đồng đều, chạm tay có cảm giác mịn màng và không có trà vụn.
• Màu sắc: Búp trà có màu xanh non, nước trà có màu vàng xanh trong, cho cảm giác tươi mới.
• Hương thơm: Long Tĩnh trà có hương thơm dịu dàng như mùi hạt dẻ quyện với vị đậm đà của lửa mang lại cảm giác tươi mới, hương vị dày đặc.
• Vị trà: Khi mới uống trà cho cảm giác hơi đắng, chát. Sau đó rất nhanh liền là dư vị ngọt ngào cùng hương thơm dịu nhẹ như hương hoa. Hậu vị ngọt thanh cùng hương thơm đọng nhẹ nơi cuống họng rất lâu mới tan hết.

Trà Long Tỉnh có búp trà nhọn, dáng dẹp

Phân loại Long Tĩnh trà
Một số loại Trà Long Tỉnh rất phổ biến trên thị trường hiện nay bao gồm:

Long Tĩnh Tây Hồ
Được gọi tên theo địa danh trồng và sản xuất ra loại trà này, bao gồm một vùng có diện tích 168km2 của tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Trong quá khứ, loại trà này được chia làm 4 nhánh nhỏ hơn là: Sư (Sư Tử), Long (Rồng), Vân (Mây), Hổ. Hiện nay không còn phổ biến cách phân biệt này nữa, chỉ còn được chia thành 2 loại là Sư Phong Long Tĩnh và Mai Gia Ô Long Tĩnh. Trong đó, Sư Phong Long Tĩnh được đánh giá là loại trà thượng hảo hạng.

• Sư Phong Long Tĩnh được trồng trên đỉnh Sư Tử, được đánh giá là loại Long Tĩnh trà có chất lượng cao nhất. Lá trà dẹp, màu xanh nhạt, nước trà có màu vàng xanh với hương thơm đậm đà được lưu lại rất lâu, vị trà tươi mát mang lại cảm giác thư thái, sảng khoái cho người thưởng thức.
• Mai Gia Ô Long Tĩnh: Loại trà này nổi tiếng vì có màu xanh ngọc bích vô cùng hấp dẫn. Giá bán cũng rất cao, những hàng trà năm 2005 được người trực tiếp trồng bán với giá 6.000 nhân dân tệ 1kg.

Các nghệ nhân đang sản xuất Trà Long Tỉnh Tây Hồ

Trà Long Tỉnh trước Thanh Minh
Đây là loại trà được hái trước tiết Thanh minh 10 ngày. Tất cả những loại trà hái sau đó sẽ được xếp vào thứ hạng thấp hơn là trà Vũ Tiền Long Tĩnh (Long Tĩnh trước mưa). Trong 10 ngày đó, những người thợ hái chè lành nghề, có kinh nghiệm nhất sẽ nhanh tay hái những búp chè đầu ngọn. Sau đó cũng là những khâu chế biến vô cùng đặc biệt nên Trà Long Tỉnh trước Thanh Minh cũng được bán ra với giá rất cao.

Trà Tiền Đường Long Tĩnh
Mặc dù cũng là loại trà sinh trưởng tại Tây Hồ, nhưng ngoài khu vực 168km2 quanh Tây Hồ, cạnh sông Tiền Đường nên loại trà này vẫn bị xếp thứ hạng thấp hơn.

Trà Tiền Đường Long Tĩnh được trồng ở khu vực gần sông Tiền Đường

Trà Bạch Long Tĩnh
Mặc dù không phải Trà Long Tỉnh thực thụ nhưng có những đặc tính tương tự nên loại trà có xuất xứ từ vùng An Cát này vẫn được xếp vào 1 trong những loại Trà Long Tỉnh. Tên Bạch Long Tĩnh xuất phát bởi nguồn gốc loại trà này được chế biến cây trà trắng có chứa hàm lượng acid amin cao hơn những loại trà xanh khác.

Cách bảo quản trà
Chứa trà trong các hũ thủy tinh hoặc hũ tử sa không có mùi khác, cũng không lưu hương quá lâu để tránh cho trà không bị lẫn mùi khác, giảm đi hương vị của trà. Nắp đậy của hũ phải thật kín, không bị không khí xâm nhập, trà không bị oxy hóa làm biến chất.

Chứa trà trong các hũ thủy tinh hoặc hũ tử sa

Trà rất dễ hút ẩm nên phải để hộp trà tại nơi khô ráo, thoáng mát, không lẫn với các loại trà khác, thực phẩm khác để không bị lẫn, ám mùi. Nếu có điều kiện thì có thể để riêng trà trong một chiếc tủ lạnh nhỏ.

Buộc kỹ túi trà hoặc đậy nắp thật kỹ sau khi sử dụng để tránh không khí lọt vào. Không chứa trà trong hũ nhựa, hũ sắt để không bị ám mùi nhựa khiến hương vị trà giảm sút. Vị tanh của kim loại cũng khiến trà mất đi hương vị vốn có và rất khó uống vì lẫn mùi tanh.

Cách pha Trà Long Tỉnh thơm ngon
Pha Trà Long Tỉnh đúng cách mới có thể đảm bảo độ thơm ngon đặc trưng của trà đạt được mức cao nhất. Pha trà làm sao để hương vị của trà được khai mở mạnh mẽ, đồng thời cũng được chiêm ngưỡng vẻ đẹp ấn tượng trong màu sắc đặc trưng của trà.

Pha Trà Long Tỉnh bằng ấm tử sa là tốt nhất

Các bước pha trà cụ thể gồm:

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ

• Ấm pha trà (tốt nhất là ấm tử sa) hoặc cốc thủy tinh loại 300ml
• Trà Long Tỉnh
• Nước nóng 85 - 90 độ C

Bước 2: Tráng trà

Bỏ trà vào ấm/cốc pha trà, rót nước nóng ngập trà, lắc nhẹ tay và nhanh chóng trút bỏ nước.

Bước 3: Pha trà

• Rót nước nóng vào ¼ ấm/cốc pha trà, lắc nhẹ tay trong 15 - 20s. Lúc này hương thơm đặc trưng của trà bắt đầu tỏa ra.
• Đổ thêm nước nóng đến khoảng ¾ ấm/cốc pha trà. Ủ trà trong khoảng 35s là đã có thể thưởng thức.

Bước 4: Chế thêm nước

Sau khi uống trà còn khoảng ¼ lượng nước trà chúng ta nên chế thêm nước nóng vào để tiếp tục thưởng thức. Thời gian ủ trà từ nước 2 trở đi sẽ lâu hơn so với nước 1. Với Trà Long Tỉnh, bạn có thể chế nước thêm 4 lần.

Tách trà long tỉnh sau khi được pha